Het leugenachtige leven van volwassenen – Elena Ferrante

Volgens Lily

De Napolitaanse romans van Elena Ferrante heb ik verslonden! Gebeurde er veel in? Nee, maar de manier van schrijven van Ferrante vind ik gewoon fantastisch. Ook in de roman Het leugenachtige leven van volwassenen is het weer prachtig. De dertienjarige Giovanna leidt een perfect leventje tot dat haar gezin uit elkaar valt. Tegelijkertijd ontmoet Giovanna haar tante Vittoria voor het eerst. Vittoria die door haar ouders met man en macht bij Giovanna is weggehouden, maar een ongelooflijke aantrekkingskracht op Giovanna krijgt.

Vittoria leek me van zo’n onverdraaglijke schoonheid dat haar lelijk vinden een noodzaak werd.

Dit boek speelt zich ook weer af in Napels. Prachtig beschrijft Ferrante de straten en wijken in deze enorme stad. Leuk natuurlijk omdat ik daar vorig jaar ook was. In de wijk Posilippo die ook in het boek beschreven wordt.

Ik zocht naar verklaringen om me te ontworstelen aan de indruk dat bepaalde intelligente mensen een gebrekkige intelligentie hadden.

Het leugenachtige leven van volwassenen gaat over nieuwe vriendschap, de eerste stappen naar volwassenheid. Vriendjes, adoratie, de eerste keer. En nog veel meer. Want dat is Ferrante ten voeten uit: vele thema’s worden van diverse kanten bekeken.

Op die momenten herkende ik haar, ik voelde haar verdriet als ze zo vastliep, ik bedacht dat als Roberto haar ineens duidelijk zou maken dat ze het ene domme ding na het andere uitkraamde en dat haar stem voor hem klonk als het gekras van een spijker op een staalplaat, ze dood zou neervallen.

Is het boek even sterk als De geniale vriendin en de vervolgen daarop? Nee, helaas niet, maar het is wel een boek dat gelezen moet worden!

Fragment

Ik ging erop door: ‘Hoe kan het dat Margherita niet boos is geworden toen jij haar man hebt afgepakt, maar zich zelfs liet helpen door jou, degene die hem van haar had gestolen?’
Ze stak een sigaret op en inhaleerde diep. Terwijl mijn vader en moeder geen spier vertrokken bij het horen van mijn vragen, maar eromheen draaiden als ze zich opgelaten voelden en soms elkaar raadpleegden voordat ze me antwoord gaven, werd Vittoria juist geïrriteerd. Ze schold, toonde probleemloos haar nukkigheid, maar ze gaf heel expliciet antwoord, zoals geen enkele volwassene ooit bij mij had gedaan. ‘Zie je dat ik gelijk heb,’ zei ze, ‘je bent pienter, net zo’n pientere sloerie als ik, maar een behoorlijk trut, je hangt de heilige uit maar ondertussen vind je het leuk om het mes in de wond rond te draaien. Haar man stelen, inderdaad, je hebt gelijk, dat heb ik gedaan. Enzo heb ik gestolen, ja, ik heb hem van Margherita en haar kinderen afgepakt, en ik wilde liever sterven dan hem teruggeven. Dat is naar, maar als de liefde zo sterk is, moet je dat soms doen. Het is geen keuze, je merkt dat er zonder nare dingen ook geen mooie dingen zijn en je handelt zo omdat je niet ander kunt. Wat Margherita betreft, ja, ze was boos, ze heeft haar man schreeuwend en meppend teruggenomen, maar toen ze vervolgens merkte dat het niet goed ging met Enzo, door een ziekte die binnen een paar weken van razernij van binnen was ontstaan, raakte ze gedeprimeerd, ze heeft tegen hem gezegd: “Ga maar, ga terug naar Vittoria, het spijt me, als ik wist dat je ziek zou worden had ik je eerder naar haar teruggestuurd.” Maar inmiddels was het te laat en dus hebben we zijn ziekte samen getrotseerd, zij en ik, tot op de laatste minuut. Wat voor iemand Margherita is? Een fantastische, gevoelige vrouw, ik wil je aan haar voorstellen. Zodra ze begreep hoeveel ik van haar man hield, en hoeveel verdriet ik had, zei ze: “Goed, we hebben van dezelfde man gehouden, en ik begrijp je, hoe kun je nu niet van Enzo houden? Dus klaar nu, deze wezentjes heb ik met Enzo gemaakt, als jij ook van hen wilt houden, heb ik daar niets op tegen.” Snap je? Snap je hoe genereus ze is? Jouw vader, jouw moeder, hun vrienden, allemaal belangrijke mensen, zijn die zo groots? Zijn die zo genereus?’

Titel: Het leugenachtige leven van volwassenen
Schrijver: Elena Ferrante
Uitgever: Wereldbibliotheek
isbn: 9789028450790

Advertentie

Verloren in Napels – Heddi Goodrich

Volgens Lily

Als ik ergens naar toe ga op vakantie vind ik het leuk om daar een boek te lezen dat zich in de omgeving afspeelt. Afgelopen maand ging ik (eindelijk een keer) naar Napels in Italië. Op mijn to-read-lijstje stond al Verloren in Napels van Heddi Goodrich. Dus die was snel ingepakt.

Verloren in Napels begon in een stijl die me in eerste instantie niet aansprak, teveel bijvoeglijke voornaamwoorden storen me altijd. Maar óf het verhaal slokte me daarna op zodat ik het niet meer merkte, óf ze werden minder gebruikt. In ieder geval heb ik het boek verder in één ruk uitgelezen. Een mooi verhaal over de Amerikaanse Heddi die als uitwisselingsstudent naar Napels komt en blijft hangen en daar Pietro (van het Italiaanse platteland) ontmoet met wie ze een onstuimige relatie begint, alleen zoals jonge mensen dat kunnen: ze zweren voor altijd bijelkaar te blijven. En de derde hoofdpersoon is het chaotische Napels zelf.

Iedereen barstte in lachen uit, en ik toverde ook een solidair lachje tevoorschijn. Pietro lachte mee, tot hij zijn sierlijke vingers nadenkend om zijn mond vouwde en zijn ogen recht op mij richtte.


Het boek is opgebouwd uit mailtjes van Heddi aan Pietro en vice versa die zich in een latere tijd afspelen dan het verhaal van hun studententijd in Napels dat wordt beschreven. Dat geeft een mooi effect aan het verhaal. Sommige dingen weet je als lezer al terwijl het zich nog moet afspelen. Zeer goed gedaan door Goodrich.
De overige personages in het boek komen er echter bekaaid af. Af en toe wordt er iets over de vriendenkring geschreven maar geen enkel karakter wordt verder uitgediept, maar ja, om hen gaat het ook niet.

Ondertussen lees je over het Quartieri Spagnoli, de oudste volkswijk in Napels waar Heddi en Pietro wonen en studeren. Luidruchtig, rommelig, veel was, veel hitte en stank. Ook de plek waar je de toegang vindt tot Napoli Sotterranea, een ondergronds netwerk van tunnels en catacomben. Leuk wanneer je zelf in Napels rondloopt.

Er groeide niet één boom in de Quartieri Spagnoli en er was ook niet veel licht waaraan je de wisseling van de seizoenen kon aflezen. Die overgang merkte je vooral aan het feit dat de meloenen bij de groenteboer ineens plaatsmaakten voor pompoenen…

Alleen, gaat dit verhaal nou echt over Heddi de schrijfster of niet? Waarom geef je de hoofdpersoon dezelfde naam als je ook beweert dat het een fictief verhaal betreft? En dan niet alleen de naam, nee ook het feit dat hoofdpersoon Heddi naar Nieuw-Zeeland verhuist, 2 kinderen krijgt enz., net als de schrijfster. Maar goed, dat buiten beschouwing gelaten is het zeker een aanrader! Ook als je niet naar Napels gaat 😉

Fragment

Van: tectonic@tin.it
Aan: heddi@yahoo.com
Verzonden: 22 november

Ik besef dat je liever zou horen dat ik dood was. Maar ik leef nog – nog net. Ik verwacht geen antwoord en ik zal je niet vaker mailen. Het is alleen zo dat ik je nu al bijna vier jaar iets wil laten weten. Ik zou je een brief van minstens honderd kantjes moeten schrijven om te proberen alles uit te leggen. Dat zou me nooit lukken. Ik zal je ook nu geen verklaring geven.
Ik ben een sukkel, ik heb altijd vertrouwd op mijn intuïtie, en die is vals, bedrieglijk, onbenullig. Maar ik heb een paar jaar geleden de grootste fout van mijn leven gemaakt – onherstelbaar, onverklaarbaar, onvoorstelbaar. Een tijdlang heb ik mezelf wijsgemaakt (en soms doe ik dat nog steeds) dat ik heb gedaan wat mijn hoofd, mijn intuïtie me ingaf… en misschien was het inderdaad de juiste beslissing, maar het heeft wel mijn leven verpest. Dat wilde ik je gewoon vertellen. Want je hebt het recht te weten dat ik telkens als ik aan tafel zit de neiging heb om mezelf met het bestek een oog uit te steken.
Ik hoop van harte dat dit je een voldaan lachje kan ontfutselen, net zoals ik hoop dat onze tijd samen voor jou alleen maar een vervelende herinnering is, en niet een of ander trauma. Het enige wat ik wil is dat mijn leven snel voorbij zal zijn, dat ik reïncarneer in iemand die beter of iets wat beter is dan mijn huidige ik, en dat ik je dan misschien nog eens tegenkom op een vliegveld in Stockholm of Buenos Aires.

Je hoeft me niet te vergeven, te antwoorden of verdrietig te worden.
Wees gelukkig, krijg kinderen, schrijf boeken, neem cassettebandjes op, maak een heleboel foto’s… zo zie ik jou altijd graag voor me. En als je kunt en wilt, denk dan ook af en toe nog eens aan mij.
p.

Napels

Titel: Verloren in Napels
Schrijver: Heddi Goodrich
Uitgever: Wereldbibliotheek
isbn: 9789028427914

Wie vlucht en wie blijft – Elena Ferrante

wie_vlucht_en_wie_blijft_e4c

Volgens Lily

Dat de boeken over de vriendinnen uit Napels verslavend zijn, is inmiddels bij veel mensen bekend. Miljoenen boeken zijn er al over de toonbank gegaan; niet alleen in Italië maar ook ver daarbuiten. Zo las ik dus onlangs deel 3 uit de serie van de Napolitaanse romans: Wie vlucht en wie blijft. Qua sfeer toch weer een iets ander boek dan de vorige twee. Veel aandacht wordt besteed aan de sociale opstanden Italië. De vriendinnen gaan inmiddels door met hun leven en kiezen ieder een ander pad. Lila heeft een zwaar leven maar probeert er toch het beste van te maken. Elena trouwt met een intellectuele man, verhuist naar Florence, krijgt kinderen maar is niet gelukkig. Er is slechts één man die dat kan doorbreken, en die dient zich dan ook aan. Maar hoe vertelt ze dit aan aan Lila?

Nog één te gaan, deel 4: Het verhaal van het verloren kind. Deel 1 begon met de verdwijning van Lila. Daar is in alle volgende delen niet meer over gesproken. Ben toch wel heel benieuwd hoe dit nu gaat aflopen. Want het blijkt maar weer: je kunt het meisje wel uit Napels halen, maar Napels niet uit het meisje…

Fragment

Zo was het dus: het zusje van mijn man beschouwde mijn huwelijk als een vergissing en vertelde me dat onomwonden. Ik wist niet of ik moest lachen of huilen, het leek me de ultieme en objectieve bekrachtiging van mijn onvrede met mijn huwelijk. Wat moest ik er overigens mee? Ik hield me voor dat volwassenheid bestond uit het accepteren van de wending die het bestaan had genomen, zonder je daar te veel over op te winden; in het trekken van een streep tussen dagelijkse praktijk en theoretische verworvenheden; in het leren jezelf te zien, kennis over jezelf op te doen, in afwachting van grote veranderingen. Met de dag werd ik kalmer. Mijn dochter Dede ging een beetje eerder dan gebruikelijk naar de eerste klas, kon al lezen en schrijven; mijn dochter Elsa vond het heerlijk om de hele ochtend bij mij te blijven, met z’n tweetjes in het doodstille huis; mijn man, de meest grijze van alle academici, leek eindelijk de laatste hand te leggen aan zijn tweede boek, dat nog belangrijker beloofde te worden dan het eerste; ik was mevrouw Airota, Elena Airota, een berustende en daarom treurige vrouw die toch, aangespoord door haar schoonzus maar ook om de neerslachtigheid te bestrijden, bijna in het geheim begonnen was het vrouwbeeld van de man in de oude en de moderne tijd te bestuderen. Ik had er geen bedoeling mee, deed het alleen om tegen Mariaposa, mijn schoonmoeder en een enkele kennis te kunnen zeggen: ‘Ik ben aan het werk.’

florence_dbc

Elena gaat met haar echtgenoot in Florence wonen

Titel: Wie vlucht en wie blijft
Schrijver: Elena Ferrante
Uitgever: Wereldbibliotheek
isbn: 9789028426672

 

De nieuwe achternaam – Elena Ferrante

elena_ferrante_709

Volgens Lily

Niets leukers dan wanneer je een goed boek hebt gelezen en er een vervolg blijkt te bestaan. Na De geniale vriendin kon ik niet wachten om met het vervolg De nieuwe achternaam te beginnen. De geniale vriendin eindigt op de laatste pagina namelijk met een enorme cliffhanger (slim gedaan). Afgelopen september ging ik een weekje op vakantie naar Italië en vond dat een mooie gelegenheid om dit boek te gaan lezen. (Een boek lezen in het land waarin het speelt vind ik altijd een extra dimensie geven.) En het bleek een heuse pageturner te zijn. Heerlijk geschreven, mooi uitgewerkte karakters en met veel vaart vertelt (hoewel de lijst van personages achterin geen overbodige luxe is, want er komen nogal wat namen voorbij). In De nieuwe achternaam (adolescentie) volgen we het leven van Lila en Elena verder. Lila trouwt jong en blijft in de (achter)wijk in Napels wonen, terwijl Elena naar de middelbare school gaat en uiteindelijk zelfs naar de universiteit. Elena Ferrante heeft met het vierluik de Napolitaanse romans een hit van wereldformaat geschreven. Niet alleen in Europa maar ook inmiddels in Amerika is de serie een bestseller. En ik snap dat best.

En ook dit boek wordt op de allerlaatste bladzijde weer afgesloten met een goeie cliffhanger, dus ik moet ook deel 3 (Wie vlucht en wie blijft) gaan lezen, wat jammer nou ;). Aanrader!

Fragment

Ik antwoordde niet, was te ontroerd. Zat Lila zo in elkaar? Was ze niet net zo koppig en ijverig als ik? Haalde ze gedachten, schoenen, geschreven en gesproken woorden, ingewikkelde plannen, razernij en uitvindingen alleen maar tevoorschijn om mij iets van zichzelf te laten zien? En raakte ze verloren als ze die reden niet meer had? Zou ze zoiets als ze met haar trouwfoto had gedaan ook nooit meer kunnen doen? Was alles bij haar vrucht van de chaos van de omstandigheden?

Ik had het gevoel dat ergens in me een langdurige pijnlijke spanning verslapte, en haar glanzende ogen en kwetsbare glimlach vertederden me. Maar het duurde niet lang. Ze bleef praten, streek met een gewoontegebaar over haar voorhoofd en zei bedroefd: ‘Ik moet altijd bewijzen dat ik beter ben’, en somber voegde ze daaraan toe: ‘Toen we deze zaak openden, liet Stefano me zien hoe je met het gewicht kon sjoemelen. Eerst schreeuwde ik dat hij een dief was: “Zo verdien je dus je geld!”  Maar later kon ik de verleiding niet weerstaan en heb ik hem laten zien dat ik het ook kon, ik heb ook onmiddellijk eigen manieren gevonden om te knoeien en ze hem laten zien, ik bedacht steeds nieuwe manieren. Ik belazer jullie allemaal, ik knoei met het gewicht en met duizend andere dingen, ik belazer de wijk, vertrouw me niet, Lenù, vertrouw niet wat ik zeg en doe.’

37_965

Tijdens mijn reis naar Puglia (Italië) van afgelopen september, zag ik de complete serie boeken liggen in een fraaie boekwinkel in Lecce. Ook deze covers zijn mooi! Jammer alleen dat in de Nederlandse vertaling van de titels het woord ‘storia’ niet is meegenomen.

Titel: De nieuwe achternaam
Schrijver: Elena Ferrante
Uitgever: Wereldbibliotheek
isbn: 9789028426061

De geniale vriendin – Elena Ferrante

download_17_1e9

 

Volgens Lily

Niemand wist tot voor kort wie Elena Ferrante was. Ferrante laat zich nooit zien ondanks dat zij meerdere prijzen heeft gewonnen en fantastische verkoopcijfers boekt. Een onderzoeksjournalist heeft echter onlangs aangetoond dat Anita Raja achter het pseudoniem zit. Hoewel Raja nu tegen haar zin ontmaskerd is, heeft de onthulling in ieder geval een positief effect: haar boeken schieten omhoog in de verkoopcijfers.

images_8_284

Vooral het vierluik over de vriendinnen Lila Cerullo en Elena Greco die in de jaren vijftig opgroeien in een arme Napolitaanse wijk is razend populair. Het wordt gepromoot als dé Napolitaanse romans. Ik las onlangs het eerste deel: De geniale vriendin. Ik vond het lastig om erin te komen. Er gebeurt eerst niet veel denk je. Maar het greep me steeds meer. Na het zien van de film Gomorra jaren geleden wist ik al hoe het er in sommige milieus in Napels aan toe gaat. Hoe de maffia zijn werk doet. Hoe belangrijk families zijn. Lila en Elena zijn beiden zeer slim. Lila doet hier echter niets mee en Elena gaat door de strijd van haar onderwijzeres naar het gymnasium. Ze gaan ieder een eigen leven leiden maar zoeken elkaar toch ook steeds weer op. Fantastisch beschreven door Ferrante! Je voelt de spanning die er in de wijk hangt. Hoe belangrijk geld is. En het einde van boek – ik zal het niet verklappen 😉 – is zo geniaal bedacht. Dikke aanrader dit boek. De proloog van dit boek liet al een klein stukje zien van hoe het verhaal verder gaat, de rest van de serie gaat er dus zeker komen.

Laatste nieuws: De boeken worden verfilmd! En van De geniale vriendin komt er een achtdelige dramaserie op HBO.

Fragment

De laatste tien dagen van juli gaven me kortom een tot dan toe ongekend prettig gevoel. En ik ervoer iets dat later in mijn leven nog vaak zou terugkeren: de vreugde om het nieuwe. Ik vond alles fijn: vroeg opstaan, het ontbijt klaarmaken, afruimen, door Barano wandelen, de weg naar het Marontistrand aflopen en opklimmen, languit in de zon liggen lezen, een duik nemen en dan weer doorlezen. Ik had geen heimwee naar mijn vader, mijn moeder, de rest van de familie, naar de straten van de wijk, het park. Alleen Lila miste ik, Lila die echter mijn brieven niet beantwoordde. Ik was bang dat haar van alles overkwam, mooie en akelige dingen, zonder dat ik erbij was. Dat was een oude angst, een angst die nooit over was gegaan: de angst dat als ik stukjes van haar leven miste, het mijne dan aan intensiteit inboette en minder centraal kwam te staan. En het feit dat ze niet antwoordde versterkte die bezorgheid. Hoe ik in mijn brieven ook mijn best deed haar duidelijk te maken hoe bevoorrecht ik was door mijn logeerpartij op Ischia, mijn woordenstroom en haar stilte leken te bewijzen dat mijn leven prachtig was maar dat er weinig in gebeurde – zo weinig dat ik tijd had om haar elke dag te schrijven – en dat het hare somber was maar overvol.

images_9_0c4

Napels

Titel: De geniale vriendin
Schrijver: Elena Ferrante
Uitgever: Wereldbibliotheek
isbn: 9789028425088