Volgens Lily
Het lijkt een trend: na de dertienjarige Brian uit Zomervacht en de twaalfjarige Caitlyn uit Aquarium is het in Shuggie Bain de jonge Shuggie die een ellendige jeugd doormaakt. De Schotse Douglas Stuart heeft jaren lopen leuren met zijn manuscript voordat Shuggie Bain werd uitgegeven, en vervolgens een enorm succes werd. Hij won er zelfs The 2020 Booker Prize mee. Het boek kwam eerst in de Verenigde Staten uit waar Stuart woont, een aantal maanden later in Groot Brittannië. Het boek is sterk autobiografisch.
Zijn feestkleding lag klaar op haar bed. Het was zijn gangsteroutfit, het zwarte overhemd met de witte stropdas. In stilte kleedden ze zich aan, als een ongelukkig getrouwd stel dat naar een heel chic feest moest.
Shuggie is een kansarm jongetje dat opgroeit in een vervallen sociale huurwoning in Glasgow in de jaren tachtig. Het boek is ook een verhaal over onvoorwaardelijke liefde van een jongen voor zijn aan de drank verslaafde moeder. Want moeder Agnes verwijdert zich steeds verder van haar kinderen. Ze is getrouwd met een taxichauffeur die volop vreemdgaat. Op een gegeven moment gaat ze alleen met haar kinderen in een flodderwijk wonen waar ze al snel ruzie met iedereen krijgt. Toch probeert ze de glamour op te houden. Met mooie kleding, haar getoupeerd en een hagelwit gebit. Maar de drank neemt langzaamaan de overhand totdat Shuggie er compleet alleen voorstaat.
Agnes trok de kraag van haar mantel goed dicht en glimlachte ten afscheid. ‘O ja, ik heb je vent geneukt. Hij bakte er niks van.’ Ze snoof van afkeer bij de herinnering. ‘Zijn onderbroek zat vol met remsporen, echt zo gênant.’
Daarnaast worstelt Shuggie ook nog met zijn seksualiteit. Hij is homo en in het conservatieve Glasgow van de jaren tachtig is dat niet makkelijk. In eerste instantie steunt Agnes haar zoon nog. Maar dat duurt niet lang. Shuggie Bain is een beklemmend boek, tijdens het lezen wil je zo graag dat er andere keuzes gemaakt worden, maar het blijft ellende. Toch is Shuggie een jongetje waar je wel van moet houden.
Fragment
Daarna deed Shuggie zijn best om zijn ogen niet te lang op één punt te laten rusten, maar ondertussen bestudeerde hij heimelijk zijn vader. Hij wist bijna niets over hem en terwijl iedereen zat te eten, wierp hij steelse blikken op deze man en vroeg hij zich af waarom hij deze andere kinderen wel om zich heen duldde, maar hem in de steek had gelaten.
De onbekende man nam af en toe een slok melk, terwijl zijn blik onafgebroken als een zoeklicht over de anderen gleed. Als hij zijn glas weer neerzette, streek hij met zijn andere had voldaan over zijn glimmende snor. Pas toen Shuggie zelf nerveus over zijn bovenlip wreef, keek zijn vader eindelijk naam hem en namen ze elkaar zwijgend op.
Na het eten liet Joanie hem zien waar hij zou slapen. Het huis had dan wel een aparte eetkamer, maar bleek verder heel klein te zijn. De oudste zoon sliep in een eenpersoonsbed in een smalle kast onder die wonderbaarlijke trap. Hij gaf les, scheikunde of zoiets, en zijn kast hing vol met Star Trek-parafernalia, die allemaal met een onzichtbare draad aan het plafond waren bevestigd. Als hun oudste en slimste in de kast sliep, waar zou Shuggie dan wel niet terechtkomen?
Joanie nam hem mee naar boven en liep een paar slaapkamertjes voorbij. Er bleek nog een zevende Micklewhite te zijn, die ook Hugh heette, maar die zat interne op een kadettenschool. Joanie deed het kale peertje in zijn kamer aan en zei dat Shuggie, de nieuwe Hugh, hier kon slapen, ‘tijdelijk dan, hè.’ Het was een rommelige kamer: net geen kinderkamer meer maar ook nog geen grotemensenslaapkamer. Op de vensterbank waren groene soldaatjes vastgeplakt en aan de muren hingen posters van een blote Samantha Fox. Hugh Micklewhites kleren lagen nog in een grote hoop naast zijn bed, schoon en vuil door elkaar. Shuggie maakte een plekje vrij op de lakens en ging op het doorgezakte matras zitten. Zijn hoofd tolde.
Hij telde op zijn vingers. Catherine en Leek meegerekend had Shug veertien kinderen. Vier van zichzelf, uit zijn eerste huwelijk, dan Shuggie, met Catherine en Leek erbij, en tot slot de zeven halfvolwassen Micklewhites om de collectie compleet te maken. Shug had drie zoons die naar hem waren vernoemd: één Hugh per vrouw. Na deze optelsom begreep Shuggie dat hij blij mocht zijn met die drie uur die zijn vader aan hem had besteed.
lilysbooksandcooks 