Volgens Lily
Hoe bijzonder is het om op je 90ste je debuut te schrijven en dat dat dan direct een bestseller wordt. Het overkwam Dr. Edith Eger. Eger (geboren in het huidige Hongarije) kwam als 16-jarig meisje met haar moeder en zusje in concentratiekamp Auschwitz terecht. Haar moeder werd rechtstreeks naar de gaskamer gebracht. Edith en haar zus overleefden het. Haar verhaal beschreef ze in De keuze.
Het is een universele ervaring dat het leven niet blijkt te zijn als we hadden gewild of verwacht.
Na De Keuze verscheen Het geschenk. Een boek met 12 lessen die je leven kunnen redden. Edith Eger ging toen ze 50 jaar oud was alsnog studeren en opende een praktijk voor psychotherapie in Californië. In Het geschenk probeert ze duidelijk te maken dat gedachten die ons gevangen houden en het destructieve gedrag dat wij vertonen ons belemmert te veranderen. Zie slechte momenten als je beste leermeester en kom er beter uit is haar advies. Ze noemde het boek Het geschenk omdat er altijd licht is in de duisternis, ondanks tragedie. Dit licht is het geschenk.
In de slachtofferrol is het veilig, het is een excuus om niets te doen. Toch kun je beter niet denken ‘Waarom ik?’ maar beter ‘Wat nu?’
In 1990 ging ging Edith terug naar Auschwitz, ze vond dit de belangrijkste positieve keuze die ze voor zichzelf heeft gemaakt. Je kun namelijk niet genezen wat je niet voelt. Edith vond het vreselijk om van de Jodenhaat in Europa naar de haat tegen zwarten in de VS terecht te komen. In 1963 demonstreerde ze dan ook met Martin Luther King.
Vrijheid zit ‘m in het loslaten van de behoefte om gelijk te hebben.
In de Spaanse vertaling heet dit boek In Auschwitz was er geen Prozac. Haar eerste boek wordt vaak vertaald als De ballerina van Auschwitz. Edith Eger kwam in 2019 naar Nederland waar ballerina Igone de Jongh voor haar danste zoals Eger destijds danste voor Dr. Mengele in Auschwitz. Eger was zichtbaar zeer ontroerd en noemde het de mooiste dag van haar leven.
Fragment
Mijn beslissing om te scheiden van Béla (Edith’s man) was onaardig en onnodig, maar het was op een bepaalde manier nuttig: het zorgde namelijk voor meer stilte en ruimte voor mij om mijn verleden en verdriet onder ogen te zien. Het bevrijdde me niet van mijn emoties en trauma, van de flashbacks, van het verdoofde gevoel, de angst, het isolement en het bang zijn. Alleen ik kon dat doen.
‘Wees voorzichtig met wat je doet als je rusteloos bent,’ zei mijn zus Magda tegen me om me te waarschuwen. ‘Je kunt de verkeerde dingen gaan denken. Hij is te veel zus en te veel zo. Ik heb genoeg geleden. Uiteindelijk ga je dezelfde dingen missen waar je gek van werd.’
En ik miste Béla. De manier waarop hij danste en zijn blijdschap openlijk uitte. Zijn onophoudelijke humor, hoe hij me aan het lachen kon maken ondanks mezelf. Zijn altijd aanwezige hang naar het nemen van risico’s.
Twee jaar na onze scheiding hertrouwden we. Maar we keerden niet terug naar hetzelfde huwelijk als ervoor. We waren niet tot elkaar veroordeeld; we kozen vrijwillig opnieuw voor elkaar, en deze keer zonder de vervormde lens van wrok en verwachtingen waaraan niet werd voldaan.
Igone de Jongh danst Edith Eger en Pierre Bokma speelt Dr. Mengele in De dans ontsprongen (2019).
lilysbooksandcooks 